Jenny Merkus op het Lange Voorhout 8 februari 2016

Auteur Wim van den Bosch neemt ons mee het Lange Voorhout in Den Haag op. Jenny Merkus, waar hij samen met René Grémaux een biografie over schreef, woonde op deze plek. Wim schreef onderstaande inleiding op de documentaire ‘Het Lange Voorhout’.

Op 27 december 2015 en 3 januari 2016 werd op TV West (het lokale televisiestation voor het noordelijke deel van de provincie Zuid-Holland, inclusief Delft) de door het Haags Productiebedrijf gemaakte tweedelige documentaire over het Haagse Lange Voorhout uitgezonden.

De eerste linden langs deze lommerrijke promenade werden al in het begin van de zestiende eeuw geplant en haar pracht zette Fredrik de Grote aan tot de aanleg van de Berlijnse Unter den Linden. De maakster van de documentaire, Tialda Bottema, voert ons terug in de boeiende en soms onbekende geschiedenis van de vele historische panden en stelt ons voor aan enige van haar tegenwoordige eigenaars en vroegere bewoners.

Tot de laatste behoorde onder anderen een van de twee meest opvallende Nederlandse vrouwen uit de negentiende eeuw, de in 1839 geboren Jenny Merkus, die later de bijnaam Jeanne d’Arc van de Balkan zou verwerven. Voor het huis waar zij als meisje gewoond heeft, interviewt Tialda mij als een van de twee auteurs over onze biografie Mystica met kromzwaard. Het opzienbarende leven van Jenny Merkus (1839-1897). Ik vertel haar onder andere hoe Jenny de opstandelingen in Herzegovina en de mannen van het volksleger van Servië keer op keer voor ging in hun strijd tegen de Turken die daar de christelijke bevolking onderdrukten. Vreemd genoeg schreven kranten over de hele wereld ruim acht maanden lang veel over haar optreden, maar in Nederland nauwelijks. Mogelijk schaamde men zich een beetje voor een dame uit de hoogste kringen die in een uithoek van Europa, voor weinig geciviliseerde mannen uit, de moslims te lijf ging.

Het is overigens wel heel toevallig dat Jenny en die andere, vier jaar oudere, opzienbarende Nederlandse vrouw uit de negentiende eeuw, ontdekkingsreizigster/fotografe Alexandrine Tinne op slechts 100 meter van elkaar hebben gewoond. De families kenden elkaar al uit Indië: een oom van Alexandrine had in de paleistuin van gouverneur-generaal Pieter Merkus, Jenny’s vader, het leven gelaten tijdens een duel om de hand van Jenny’s halfzuster. Hieronder begint dit interview na 21 minuten en 15 seconden. De hele documentaire is echter beslist het bekijken waard.

Zie ook hetlangevoorhout.nl.
De biografie over Jenny Merkus Mystica met kromzwaard is tot 5 mei 2016 te koop voor de actieprijs van € 24,50 (was € 29,90), de verzending is gratis binnen Nederland.

Bekijk ook Graf 106, het boek over Alexine Tinne.
En Langs Haagse bomen, waarin ook de linden aan het Lange Voorhout aan de orde komen.