Klimaatverandering, populisme, kunstmatige intelligentie, #metoo, gentechnologie en internationale spanningen – het is duidelijk dat we in een turbulente tijd leven. Geen wonder dat velen zich opnieuw de klassieke vraag stellen: wat is de mens?
In dit boek onderneemt Gabriël van den Brink een zoektocht naar de menselijke natuur. Hij probeert in kaart te brengen wat mensen, ondanks alle verschillen van economische, sociale, culturele of religieuze aard met elkaar gemeen hebben.
Zijn leidraad is daarbij een evolutie die al twee miljoen jaar gaande is en die tot op heden doorwerkt. Deze geschiedenis valt in enkele hoofdfasen uiteen. We begonnen als primaten die op een gegeven moment rechtop liepen, leefden vervolgens lange tijd als jagers en verzamelaars, konden toen de vruchten plukken van de landbouw en brachten relatief recent een zekere beschaving voort. In elke fase voltrekt zich een dialectiek van geest en stof. Enerzijds zijn we steeds op voldoende voedsel, voortplanting en veiligheid gericht. Anderzijds ontstijgen we via verbeelding aan de grenzen van onze leefwereld. Zo ontstaat een ‘alledaagse transcendentie’ die in leren, spelen en geloven vorm krijgt. De neerslag van deze geschiedenis vinden we in waarden en beginselen die overal ter wereld voorkomen en die de basis voor een nieuw type dialoog zouden kunnen zijn.
In Heilige geest, Een essay over aard en wording van de menselijke natuur schetst Van den Brink de contouren van een rijker mensbeeld dat niet alleen een alternatief vormt voor het bekende idee van de homo economicus maar ook voor het postmoderne idee dat het erkennen van onderlinge verschillen zou volstaan. Hij geeft daarmee een andere invulling aan het begrip ‘heilige geest’ dan men vanuit de christelijke traditie zou verwachten.
Gabriël van den Brink is hoogleraar wijsbegeerte bij centrum Ethos aan de Vrije Universiteit, Amsterdam.
Dit boek verscheen in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap, Jaargang 106, aflevering 4.
Bekijk op deze pagina alle delen in de reeks die via Uitgeverij Eburon verkrijgbaar zijn.
Bekijk de inhoudsopgave van het boek op het tabblad “Inkijkexemplaar”.
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.