Johann Friedrich Herbart (1776-1841) was een Duits filosoof en psycholoog. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de pedagogiek als academische discipline.
In de negentiende eeuw vond het werk van Herbart veel navolgers in Europa, de Verenigde Staten en zelfs daarbuiten. Dit zogenaamde herbartianisme vertaalde Herbarts werk naar een strikt regelsysteem. Dit was echter tegen de oorspronkelijke geest van Herbarts werk, welke in de tweede helft van de twintigste eeuw werd herontdekt. Herbart verzet zich juist tegen een autoritaire opvoedingsstijl. De school moet een plaats zijn waar de leerlingen worden aangemoedigd hun karakter te ontwikkelen en zelfstandig kennis te vergaren. De docent gaat hier een ondersteunende relatie aan, waarbij zij of hij de leerling stimuleert zelfstandig na te denken en te leren. Met deze ideeën was Herbart zijn tijd ver vooruit.
In deze biografie wordt niet alleen het leven van Herbart in detail beschreven, maar ook de historische context waarbinnen hij zijn ideeën over de opvoeding van kinderen ontwikkelde.
Auteur Carlos Martens promoveerde aan de Universiteit van Leuven op een studie naar de invloed van Herbart en het herbartianisme op het Belgisch onderwijs tussen 1870 en 1920. Zijn biografie van Herbart is de eerste uitgebreide levensbeschrijving van Herbart in het Nederlands.
…eerder dan de ongenuanceerde, ahistorische omgang met het verleden die men tegenwoordig in de huidige discussies over de vermeende kwaliteitsdaling van het onderwijs aantreft, biedt dit fantastische werk over deze intrigerende figuur een ongeëvenaarde schildering van de historische context waarin hijzelf zowel als zijn oeuvre moet worden begrepen.
En dat alles in een erg boeiende, vloeiende en meeslepende stijl. Zo goed geschreven, dat het waarlijk leest als een roman. Een boek dat ik alleen maar kan aanbevelen aan iedere intellectueel in Vlaanderen en Nederland, zelf ongedurig wachtend op een vertaling in het Duits. Want Martens’ boek verdient internationale erkenning!
Marc Depaepe, Emeritus hoogleraar KU Leuven & Leading Researcher University of Latvia.
Wie iets wil begrijpen van de moderne pedagogische theorie en praktijk, kan moeilijk om Herbart heen.
Hans Van Crombrugge over het “magnum opus” van Carlos Martens in Pedagogiek 43.1. (2023)
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.