Als gevolg van de opkomst van nieuwe oorlogsomstandigheden zoals guerrillatactieken, stedelijke oorlogsvoering en niet-geüniformeerde strijders is het voor militairen steeds moeilijker om verantwoorde keuzes te maken in dit moeras van morele ambiguïteit. Hoewel posttraumatische stressstoornis (PTSS) wijdverspreide bekendheid heeft verworven, is er in het laatste decennium daarom nu ook groeiende aandacht gekomen voor de morele wonden van teruggekeerde veteranen. Ondanks dat deze wonden altijd al deel zijn geweest van oorlog wordt moral injury in toenemende mate erkend als “The signature wound of today’s veterans”.
Terwijl PTSS hoofdzakelijk het gevolg is van het verkeren in een levensbedreigende situatie verwijst de term moral injury naar een verwonding aan iemands morele geweten. Een morele verwonding kan o.a. veroorzaakt worden doordat iemand getuige of pleger is geweest van handelingen die zijn of haar eigen diep verankerde morele opvattingen schenden, of doordat iemand niet in staat is geweest om dergelijke handelingen te voorkomen. Deze ervaringen van ethisch-existentiële ontwrichting komen tot uiting in intense schuld- en schaamtegevoelens welke vaak leiden tot een vorm van morele identiteitsverwarring bij teruggekeerde veteranen.
Aangezien er in ons land nog relatief weinig bekend is over moral injury poogt dit boek een eerste aanzet te geven tot nadere interdisciplinaire reflectie en maatschappelijke discussie met als doel een bijdrage te leveren om de erkenning en waardering voor veteranen te vergroten. Wanneer veteranen terugkeren in gemeenschappen die werkelijk zijn aangedaan door het feit dat de vereisten van oorlog altijd gepaard gaan met potentieel onherstelbare menselijke kosten, dan wordt het morele gewicht van oorlog voor veteranen meer dragelijk.
Voor meer informatie over Moral Injury, bezoek moralinjury.nl, de website van de Dienst Humanistisch Geestelijke Verzorging van het Ministerie van Defensie.
Inhoudsopgave
Inleiding: Moral injury in existentieel perspectief
Joachim Duyndam
Twee persoonlijke verhalen: Dutchbat III-veteraan Stephan en Afghanistan-veteraan Niels
Tine Molendijk, Stephan, Niels Veldhuizen
Morele beschadigingen en trauma: een overzicht vanuit klinisch perspectief
Marien Lievaart & Jan Rodenburg
Het gevaar van een goed geweten: Een neo-Aristoteliaans deugdethisch perspectief op de morele verwondingen van oorlogsveteranen
Daniël Muller
Moral injury en erkenning: Eenduidige verhalen over oorlog tegenover tegenstrijdige uitzendervaringen
Tine Molendijk
Van morele verwonding naar morele groei: “PTSS haalt mij uit mijn slaap, Moral Injury houdt mij wakker”
Erwin Kamp
Nawoord
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.