Kan een opleiding voor schoolleiders bijdragen aan de ‘vormingskwaliteit’ van het onderwijs in exacte schoolvakken? Kunnen zij daarbij de eigenschappen nodig voor pedagogisch leiderschap zich eigen maken?
Wanneer schoolleiders een dure en tijdrovende opleiding volgen, kan terecht de vraag gesteld worden of de leerlingen van hun scholen daar uiteindelijk merkbaar van profiteren. Wanneer die vraag bovendien betrekking heeft op de ‘vormingskwaliteit’ van het onderwijs, dan wordt het een interessante uitdaging om haar te beantwoorden.
Het onderzoek van George Lengkeek leidt tot de conclusie, dat het mogelijk is om een onderzoeksvorm te ontwikkelen, die het verband tussen opleiding van schoolleiders en vorming van leerlingen zichtbaar maakt. Om tot die conclusie te komen werd de oorspronkelijke vraag ingeperkt. ‘Vorming’ werd ingeperkt tot: leren om geïnspireerd vorm te geven aan aspecten van maatschappij en cultuur. De mogelijkheden die het schoolleven biedt om dit vormgeven te leren werden ingeperkt tot onderwijs in exacte vakken.
Om die ingeperkte vraagstelling te beantwoorden werd verkend welke aspecten van exacte disciplines tot creatieve vormgeving kunnen inspireren, en hoe leerlingen daarmee in het onderwijs kennis kunnen maken. De kansen van leerlingen op dergelijke inspirerende ervaringen hangen uiteraard mede af van de pedagogische en didactische kwaliteiten van leraren (en hun opleiding). Via contrastering met de onderzoeksbenaderingen van exacte vakken werd een onderzoeksvorm gevonden, die in staat stelt om vormgeverschap toetsbaar te maken. Dit ‘vormingsonderzoek’ kan ontwikkeld worden uit praktijken die in het onderwijs al gangbaar zijn. Bovendien kan een keten ontwikkeld worden van vormingsonderzoek in een opleiding voor schoolleiders, tussen opleiding en school, en in de school. Een dergelijke keten kan het wederkerige verband tussen opleiding van schoolleiders en vorming van leerlingen zichtbaar en toetsbaar maken.
Het ontwikkelen van een dergelijke keten van vormingsonderzoek, niet alleen tussen schoolleiders-opleidingen en scholen, maar ook tussen lerarenopleidingen en scholen, kan een eerste stap zijn in het realiseren van meer samenhang tussen opleidingen en kansen op vorming voor leerlingen. Vervolgens kan een dergelijke keten goede bedoelingen kritisch toetsbaar maken, en bijdragen aan inspiratie over en weer.
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.