“Despotisme kan zonder geloof, maar vrijheid niet.” – Alexis de Tocqueville
Een democratie leeft niet bij de gratie van officiële instituties alleen. Zij heeft een vrije, democratische samenleving nodig. Een democratische samenleving is er niet vanzelf en vergt ook voortdurend onderhoud. Deze gedachte loopt als een rode draad door dit boek.
Dit boek bevat een bundeling van reflecties over de onderstromen van de actualiteit en boort zo de diepere lagen van de maatschappelijke en politieke gebeurtenissen aan. De onderwerpen die aan bod komen, lopen uiteen van eigentijdse rolmodellen tot burgerlijke ongehoorzaamheid, en van vrijheid tot de betekenis van traditie, en van de letterlijke en figuurlijke beeldenstormen in de westerse wereld tot, hoe kan het ook anders, de coronacrisis en de lockdown.
De bijdragen gaan ieder op eigen manier in op de betekenis van de grote geestelijke voedingsbronnen voor een democratische samenleving: de religieuze en levensbeschouwelijke tradities. Daarmee brengen zij een geheel eigen geluid in het huidige maatschappelijke en politieke debat.
In dit boek komt de naam Tocqueville veelvuldig voor. Deze naam verwijst naar de 19de-eeuwse Franse edelman, politicus en denker Alexis de Tocqueville. Het Tocqueville-project (www.ru.nl/tocqueville) waaruit dit boek voortkomt, is door zijn gedachtegoed geïnspireerd. Tocqueville kan met recht een van de grootste, zo niet de grootste denker over de moderne democratie genoemd worden. Tocqueville beperkte zich in zijn analyse van de democratie niet tot de staatsrechtelijke kant daarvan. In Amerika ging Tocqueville op zoek naar het wezen van de democratische samenleving, de voorwaarden waaronder een democratie kan gedijen, het karakter van de mens in een democratische samenleving, en de gevaren die er voor de democratie op de loer liggen. Tocqueville was voortdurend op zoek naar krachten die een ware, op vrijheid gerichte democratie konden helpen schragen. Ook voor ons vandaag de dag is dat van belang.
Sophie van Bijsterveld is hoogleraar Religie, recht en samenleving aan de Radboud Universiteit en initiator van het Tocqueville-project. Van 2007-2019 was zij lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. Sebastian Lenders heeft een bachelor in Geschiedenis met Honors van de Radboud Universiteit Nijmegen en is momenteel aan dezelfde universiteit masterstudent Politicologie met specialisatie in conflictstudies. Daarnaast was hij in 2020 student-assistent bij het Tocqueville-project.
Deze bundel verschijnt in de reeks Annalen van het Thijmgenootschap, Jaargang 109, aflevering 1. Bekijk de inhoudsopgave van het boek op het tabblad “Inkijkexemplaar”.
Bekijk op deze pagina alle delen in de reeks die via Uitgeverij Eburon verkrijgbaar zijn.
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.